Znaczenie zasady profesjonalizmu lekarskiego - podsumowanie forum

Udostępnij

Konferencja miała na celu omówienie współczesnego znaczenia zasady profesjonalizmu lekarskiego, szczególne wobec wyzwań prawnych, etycznych czy technologicznych. Konferencję otworzył gen. broni prof. dr hab. n. med. Grzegorz Gielerak, dyrektor Wojskowego Instytutu Medycznego – PIB, który wyjaśnił znaczenie szeroko rozumianego profesjonalizmu medycznego. Podkreślił, – że w ten standard wpisany jest obowiązek lekarzy do podnoszenia swoich kwalifikacji, uczenia się przez całe życie, a zwłaszcza, gdy chodzi o kwestie dotyczące wdrażania nowych technologii. Właściwe profilowanie kandydatów na studia medyczne, a później do zawodu lekarza jest podstawą do zapewnienia ich wysokiego poziomu etycznego.

Prof. dr hab. n. med. Stanisław Niemczyk (WIM-PIB) omówił kwestie dotyczące specjalizacji lekarskiej, kwalifikacji lekarzy oraz modelu kształcenia i zagadnienia dotyczące nowelizacji Kodeksu Etyki Lekarskiej w kontekście teleporad i zasady profesjonalizmu lekarskiego. Według prof. Niemczyka standard profesjonalizmu lekarskiego wyznacza prawo, płatnik i KEL. – Standard ten zaczyna się kształtować już w trakcie studiów w relacji uczeń – mistrz, co pozwala kształtować charakter i standard zawodowy, który każdy sam sobie musi wyznaczyć. Teleporady powinny być wyjątkiem, niosą za sobą zagrożenie dla diagnostyki i leczenia pacjentów, czego niestety nie dostrzegają prawnicy i pacjenci – zaznaczył.

Dr hab. n.  prawnych Aneta Łazarska (Uczelnia Łazarskiego) odwołując się do standardów wynikających z Karty Lekarza wskazała, – że profesjonalne wykonywanie zawodu lekarza staje się coraz bardziej trudne, gdyż jest to nie tylko zawód zaliczony do kategorii profesjonalistów, ale i zawodów zaufania publicznego. Współcześnie od lekarza wymaga się znacznie więcej aniżeli w czasach Hipokratesa.

Rozwój medycyny, etyki i prawa oraz nowych technologii stawia przed lekarzami wciąż nowe wyzwania, większe oczekiwania pacjentów i pytania czy podstawowe zasady etyczno-prawne, tworzące standard profesjonalizmu lekarskiego, są wciąż aktualne. Prezentując wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w kwietniu 2025 r. na temat profesjonalizmu lekarskiego w WIM-PIB wskazywała, że niestety takie elementy profesjonalizmu jak altruizm są mniej cenione niż obowiązkowość czy rzetelność. Zaledwie 3% ankietowanych lekarzy uznało, że lekarz powinien mieć powołanie. Rodzi to zatem pytanie, o współczesną percepcję profesjonalizmu lekarskiego, albowiem zgodnie z tradycyjnym rozumieniem u podstaw profesji leży służba publiczna.

Celem konferencji było także omówienie znaczenia zasady profesjonalizmu lekarskiego w świetle standardów prawnych oraz etycznych, w tym nowelizacji Kodeksu Etyki Lekarskiej co do wybranych aspektów, m.in. wymagań wiedzy, kompetencji i kwalifikacji lekarza, wykorzystania przez lekarza sztucznej inteligencji w procesie leczenia czy profesjonalizmu podczas teleporad oraz wystawianiu recept.

W panelu II swoje referaty przedstawili prof. dr hab. Joanna Haberko (UAM w Poznaniu): Swoboda działań lekarskich i brak osobistego kontaktu z pacjentem, dr hab. Agata Wnukiewicz-Kozłowska (Uniwersytet Wrocławski): Związki lekarzy z przemysłem i badania naukowe w świetle nowego KEL oraz dr hab. Tomasz Sroka (Uniwersytet Jagielloński) na temat AI w medycynie i nowego art. 12 KEL. Referaty wygłoszone przez panelistów wzbudzały żywą dyskusję, szczególnie w kontekście kwestii reklamy przez lekarzy.

W czasie konferencji analizowana była odpowiedzialność cywilna, karna oraz etyczna lekarza za niezachowanie wymaganych standardów profesjonalizmu lekarskiego, należytej staranności lekarskiej i jej kwalifikacji cywilistycznej, znaczenie etyki w wykonywania zawodu lekarza, etyka lekarska a sztuczna inteligencja, odpowiedzialność karna lekarza na błąd medyczny, specjalizacja,  kompetencje i kwalifikacje zawodowe oraz etyczne lekarza. Tym kwestiom referaty poświęcili prof. dr hab. n. pr. Adam Olejniczak (Uczelnia Łazarskiego),  płk prof. dr. hab. n. med.  i n. o zdr. Witold Owczarek (WIM-PIB), ks. dr hab. Dariusz Kurzydło (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego) oraz dr Małgorzata Zimna (Uczelnia Łazarskiego).

Odbyta konferencja to wstęp do planowanych dalszych debat i seminariów. To odpowiedź na fundamentalne dla społeczeństwa tematy dotyczące wyzwań jakie niesie ze sobą dla medycyny, także rozwój prawa, nowe technologie i rozwój samego społeczeństwa i lekarzy.